O projekcie

W 2025 roku mija równo 300 lat od koronacji Marii Leszczyńskiej na królową Francji. Małżeństwo Ludwika XV ze „skromną panną” wywołało wielkie zdziwienie i uważano je wręcz za mezalians. Maria Leszczyńska zapisała się jednak w historii jako uwielbiana przez lud „dobra królowa”, była też osobą gruntowanie wykształconą, oczytaną i władającą obcymi językami (francuskim, niemieckim, szwedzkim, włoskim i łaciną). Znana też była z umiłowania muzyki, razem z córkami organizowała w Wersalu koncerty kilka razy  w tygodniu, umiała grać na klawesynie, gościła w pałacu muzyczne gwiazdy swoich czasów, m.in. młodego Mozarta. 

Z tej okazji zespół Régence sonore przypomina muzykę epoki Marii Leszczyńskiej. Program koncertu składa się z najpiękniejszych utworów, które rozbrzmiewały w Wersalu w czasach jej panowania, zaczynając od uwielbianego przez królową Jeana Baptiste Lully’ego, którego opery w XVIII wieku nadal były wznawiane i grane, przez Francoisa Couperina, nadwornego nauczyciela muzyki, którego koncertów Maria słuchała w każdą niedzielę i Jeana Marie Leclaire’a, królewskiego „ordinaire de la musique du roi”.  Finał stanowi wirtuozerski utwór Marina Marais, mistrza violi da gamba. Na tym instrumencie grała również córka Marii Leszczyńskiej i Ludwika XV, Anna Henrietta, a kompozycje Marais'a stanowiły jej ulubiony repertuar. Zespół  Régence sonore przeniesie słuchaczy w tamte czasy, wykonując muzykę na instrumentach z epoki i w sposób historycznie poinformowany. Usłyszymy klawesyn, wiolonczelę barokową, skrzypce, i flety proste. W takiej bowiem formie najczęściej słuchano muzyki w XVIII wieku - nie tylko w teatrze, z wielką orkiestrą, ale także w kameralnych aranżacjach, granych w zaciszu pałacowych salonów.

Muzyka i taniec są dziś traktowane jako odrębne dziedziny sztuki, ale dla ludzi żyjących w XVII i XVIII wieku takie podejście było nieznane. Mistrzowie tańca umieli grać na skrzypcach i czytać nuty. Zarówno Lully, jak Leclair występowali na scenie jako tancerze. Edukacja taneczna była uznawana za podstawę, podobnie jak czytanie czy pisanie. Dzieciństwo i młodość Marii Leszczyńskiej przypadły na niespokojne czasy, jej ojciec pozbawiony polskiej korony musiał uciekać przed politycznymi przeciwnikami i schronić się za granicą. Pomimo tej trudnej sytuacji zadbano o lekcje muzyki i tańca zarówno dla Marii, jak i dla jej siostry. Ograniczone środki finansowe nie przeszkodziły Stanisławowi Leszczyńskiemu w znalezieniu dla córek francuskiego nauczyciela, Faviera, a Maria i Anna stały się jego doskonałymi uczennicami.

W programie koncertu „La Reine Danse” znajduje się więc nie tylko muzyka grana na dworze Marii Leszczyńskiej, ale również choreografie z epoki. Fragmenty taneczne ukazują XVIII-wieczną estetykę i poczucie piękna, ale też umieszczają muzykę w jej oryginalnym kontekście. Będzie można zobaczyć m.in. zrekonstruowaną na podstawie źródeł historycznych choreografię passacaille z opery "Armide" J.B.Lully'ego. Francuski taniec barokowy, podobnie jak muzyka, na wiele lat popadł w zapomnienie, by w dziś powrócić i oczarować nas swoim pięknem.

Program koncertu „La Reine Danse” składa się z muzyki radosnej, żywej i rytmicznej, która pozwala słuchaczowi oderwać się od szarej, często przytłaczającej codzienności. Liczne badania udowadniają, że słuchanie muzyki o wysokich walorach artystycznych, a jednocześnie tanecznym, pogodnym charakterze, pomaga zachować zdrowie psychiczne i poprawia nastrój. Poprawie nastroju sprzyja też możliwość spotykania się z innymi ludźmi o podobnej wrażliwości, poczucie wspólnoty, kulturowej więzi. Wiele osób doświadcza dziś cyfrowej izolacji, technologia sprzyja osamotnieniu i redukuje do minimum kontakty międzyludzkie. Dlatego tak ważne jest, aby stwarzać okazje do uczestnictwa w kulturze, spotkań z artystami, dyskusji, wymiany doświadczeń. Koncerty „La Reine Danse” będą również stanowić zachętę do odwiedzenia najwspanialszych historycznych wnętrz: pałacu w Jabłonnej i Muzeum Wnętrz w Otwocku. Piękno muzyki i barokowego tańca zostanie dopełnione pięknem architektury tworząc spójną i zachwycającą całość. Wydarzenia zaplanowane na sierpień 2025 będą mieć charakter kameralny, po koncertach odbędą się spotkania, w czasie których będzie można porozmawiać, zadać pytania wykonawcom i podzielić się wrażeniami. To element równie ważny, co sam koncert. Dzięki otwarciu się na dialog, zmniejsza się dystans między artystami a widownią, buduje się więź, która zachęca do dalszego uczestnictwa w kulturze.

O popularności muzyki barokowej i zapotrzebowaniu na koncerty w tej tematyce świadczą m.in. organizowane co roku Festiwal Barokowy Polskiej Opery Królewskiej i Festiwal Oper Barokowych organizowany przez Warszawską Operę Kameralną. Spektakle i koncerty odbywają się przy pełnych salach, a bilety wyprzedają się do zera.  Są to jednak wydarzenia w większości niedostępne dla osób mniej zamożnych. Bilety są drogie i trzeba je kupić z dużym wyprzedzeniem, a konieczność dojazdu do centrum Warszawy stanowi często barierę dla osób starszych i mniej mobilnych. Koncerty „La Reine Danse” mają być dostępne dla wszystkich, kameralne, zachęcać przyjazną atmosferą i otwartością na dialog. Program koncertu stanowią utwory mało znane i rzadko wykonywane, jednak podane w bardzo przystępnej, urozmaiconej i atrakcyjnej (również wizualnie) formie. Muzyka grana na żywo, szczególnie gdy towarzyszy jej taniec, jest wspaniałą okazją do przeżywania pozytywnych emocji we wspólnocie z innymi ludźmi. Projekt „La Reine Danse” jest więc nie tylko przypomnieniem o królowej Marii Leszczyńskiej, spotkaniem z młodymi, utalentowanymi artystkami, ale przede wszystkim - wspólnym doświadczeniem i celebrowaniem piękna.